Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) akademisyenleri tarafından kar yağışı sonrası zeminin daha iyi ve kısa sürede temizlenebilmesi amacıyla geliştirilen “Kar Eritme Makinesi Projesi”, Türk Patent ve Marka Kurumunca (TÜRKPATENT) tescillendi.
Trabzon’da inşaat sektöründe çalışan makine mühendisi Mustafa Küçük, küreme ve solüsyon araçlarının yoldaki karın tamamını eritememesi ve yüksek maliyetle çalışması sorununu, daha tasarruflu ve işlevi yüksek sistemle çözebileceğini düşündü.
Yaptığı çalışmalarda tuz ile suyun karıştırılarak belli ısı ve şiddette karı eritilebileceğini, suyun da geri donmayacağını gören Küçük, projesiyle ilgili destek alabilmek için KTÜ Teknoloji Transfer Ofisine başvurdu.
KTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Emin Arıcı’ya düşüncesini aktaran Küçük, akademisyenlerle projesini geliştirme fırsatı yakaladı.
TÜRKPATENT’ten projesinin tescilini alan Küçük, uluslararası alanda da patent başvurusunda bulundu.
Küçük, AA muhabirine, öğrencilik yıllarında Afyonkarahisar’da çok kar yağmasından esinlenerek bu çalışmayı düşündüğünü söyledi.
“Su donsa dahi buzdaki gibi kayganlaştırıcı madde olmuyor”
Mevcuttaki kar küreme ve solüsyon makinelerinin çalışma sisteminin farklı olduğunu dile getiren Küçük, “Tabiri caizse kara düzen şeklinde gerçekleştiriliyor. Küreme olsa bile süpürme gerektiriyor çünkü yoldaki kaygan maddeyi tamamen ortadan kaldıramıyor ve yavaş ilerleyiş var.” diye konuştu.
Yaptığı çalışma ile tuzlu su formülünü geliştirdiğini anlatan Küçük, şunları kaydetti:
“Önce suyu ısıtıp tuzla karıştırıyoruz. Ondan sonra bunu aracın arkasındaki tankere yüklüyoruz. Tankerden suyu karla veya buzla kaplı alana 150 ile 170 bar arasındaki basınçlarla püskürtüyoruz. Bizim eritme başlığımızda 6 sıra püskürtme ağzı var. Yoldaki kar, buz durumuna göre püskürtme ağızlarını aktif veya çalışmaz duruma getirebiliyoruz. O şekilde temizlik ilerliyor. Sıcak sudan ziyade keserek gidiyor, anında eritiyor. Suya tuz kattığımız için donma noktasını sıfırın altında 18 derecelere kadar düşürüyoruz. Ondan sonra su donsa dahi buzdaki gibi kayganlaştırıcı madde olmuyor. Jelimsi bir kıvam oluyor. Teker onun üstünden geçtiği zaman yarıp geçiyor.”
Mevcut sisteme göre bu haliyle maliyetin de düşebileceğine işaret eden Küçük, belediyeler, kara yolları, havalimanları gibi geniş alanlarda kullanılabileceğini vurguladı.
Küçük, proje için WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü) üzerinden uluslararası patent başvurusu gerçekleştirdiklerini, olumlu sonuç almaları halinde de makinenin ihracatının rahatlıkla yapılabileceğini dile getirdi.
Türkiye’den çok daha şiddetli kar yağışı alan ülkelerin olduğunu belirten Küçük, “Bizim birinci amacımız Türkiye’de bunu yapabilmek. Yaptıktan sonra deneyebilmek, daha sonra yurt dışına satabilmek. Almanya, Rusya, Amerika Birleşik Devletleri gibi kar alan ülkelerin tamamına satmayı hedefliyoruz.” diye konuştu.
KTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Arıcı da çalışmayla kar temizleme araçlarına göre enerjinin daha az kullanılıp verimin daha yüksek olduğu bir sistem geliştirildiğini söyledi.
“Çok başlıklı püskürtme lülelerinden oluşan bir sistem”
Geleneksel kar küremeden en önemli farkın basınçlı suyu püskürtmek olduğunu belirten Arıcı, “Bir küreme aracı değil. Çok başlıklı püskürtme lülelerinden oluşan bir sistem. Peki farkı nedir? Bu sistem mevcut yol temizleme, küremenin olduğu yerde kullanılabilirken büyük meydanlar ve havaalanları gibi hızlı ve anında sonuç alınması gereken yerler için de uygun.” dedi.
Patent alınmasıyla çalışmanın yasal sahibinin artık Teknoloji Transfer Ofisi olduğunu anlatan Arıcı, fikrin karla mücadele ekipmanları üreten girişimcilerin dikkatini çekebileceğini vurguladı.
